Meskipundemikian, banyak pula Kumpulan Dongeng Bahasa Sunda yang berisi ajaran moral, melukiskan kebenaran, bahkan ada pula jenis dongeng yang mengandung sindiran. Kumpulan Dongeng Bahasa Sunda banyak yang nyari biasa sobat-sobat semua yang masih duduk di bangku sekolah. Dengan adanya Kumpulan Dongeng Bahasa Sunda bisa menjadi inpirasi untuk
Sampurasun! Dongeng sasatoan atau dongeng fabel bahasa Sunda dan artinya. Judul dongeng Sunda sasatoan kali ini adalah âAjag Nangtang Jelemaâ, artinya âSerigala Menantang Manusiaâ. Dongeng binatang ini menceritakan seekor kancil, binatang cerdik yang akan dimakan oleh serigala. Namun karena kecerdikannya, kancil berhasil mengelabui serigala. Awalnya kancil memuji serigala lebih hebat daripada harimau. Namun kata kancil masih ada makhluk yang lebih hebat dari serigala, yaitu manusia. Dikatakan oleh kancil, manusia tidak punya taring dan kuku yang tajam tapi punya senjata akal yang lebih hebat dari taring dan kuku serigala. Serigala marah dan penasaran. Mereka berdua bersembunyi di baling rumpun, menunggu makhluk yang namanya manusia lewat. Karena kesombongan serigala, akhirnya ia mati ditembak pemburu. Mau tau cerita lengkapnya? Silakan simak dongeng bahasa Sunda tentang sasatoan yang berjudul âAjag Nangtang Jelemaâ di bawah ini. âAjag Nangtang Jelemaâ Usum katiga kawilang panjang, atuh panon poĂ© ogĂ© karasa panas morĂ©rĂ©t. Jujukutan taya nu jadi, parĂ©ang nungtut paraĂ©h. Di hiji rungkun peucang ngiuhan bangun nu horĂ©am lunta, geus teu werateun jigana mah kawantu ti isuk can kararaban dahareun. Awakna begang kari kulit jeung tulang, leumpangna gĂ© geus rarampĂ©olan. Keur uleng mikiran nasibna, teu kanyahoan ti mana jolna ujug-ujug korosak ajag nyampeurkeun bari babaung. âIeu geuning hakaneun aing tĂ©h,â ceuk ajag, âAwas, peucang, manĂ©h ulah boga pikiran lumpat. Ka mana ogĂ© moal burung diberik . . .â pokna deui bari angger babaung. Sakadang peucang reuwas nataku, tapi gancang mindingan kareuwasna. âDuh . . . boro-boro mun bisa lumpat, leumpang ogĂ© geus teu kuat. Seug komo anjeun mah kapan mahluk anu pohara gagahna . . . â Pohara bungahna ajag ngadĂ©ngĂ© omongan peucang kitu tĂ©h. âAri jeung Si CorĂ©lĂ©ng?â ceuk Ajag, maksudna hayang ngabandingkeun jeung maung. âEnya ogĂ© kasebutna raja leuweung . . . kuring mah wani nyekel anjeun . . .â âMaksudna?â âEnya . . . lamun tĂ©a mah anjeun tarung jeung maung, anjeun nu bakal meunang,â tĂ©mbal peucang. âNaha? Kapan geus katotol tukang nekukan sapi . . . munding . . .â âSapi jeung munding ditekukan, da puguh teu boga sihung teu boga kuku . . . Ari anjeun? Sihung boga, huntu karuat, kuku sareukeut, awak wedel . . . geus karuhan lumpat mah leceng. Da puguh anjeun mah ditakdirkeun boga awak alus, henteu ngagibleg! Sedeng Si CorĂ©lĂ©ng mah kapan anjeun gĂ© apal, kalah awak baĂ© nambru ari gawĂ© ngan heuay jeung héés, najan boga sihung gĂ© . . . â Teu kaampeuh bungahna ajag ngadĂ©ngĂ© omongan peucang. Terus babaung nĂ©mbongkeun huntuna nu ranggĂ©tĂ©ng. Jurungkunung ngangkat dua sukuna nu hareup, nĂ©mbongkeun kasombonganana. âTapi . . . ,â omong peucang, ngarandeg, âAya nu leuwih kuat ti anjeun . . .â âHah?! Saha? Sato naon? Pok geura sebutkeun!â tĂ©mpas ajag, mudigdig ambek. âJelema,â jawab peucang, leuleuy. âBaruk jelema . . . Jiga kumaha mahluk nu disebut jelema tĂ©h? Sabaraha hiji sukuna? Naha sarua kitu boga sihung jeung huntu karuat jiga aing?â âHenteu . . . henteu boga sihung . . . henteu boga kuku seukeut, malah sukuna ogĂ© dua . . .â âHahahaaa . . .â ajag seuri ngeunah, âAtuh sakali nekuk ogĂ© ngarumpuyuk. Seug komo sukuna dua mah . . . alah naon kakuatanana,â omong ajag, ngĂ©jĂ©k. âEnya ku kitu tĂ©a mah, tapi jelema mah boga pakarang nu leuwih ampuh ti sihung.â âNaon? Naon pakarangna?â âAkal . . .jelema mah boga akal!â jawab peucang. âNaon ari akal tĂ©h? Naha leuwih seukeut jeung kuat ti huntu jeung kuku aing? Ayeuna mah montong loba bacot . . . gancang aing tepungkeun jeung nu ngaran jelema,â omong ajag. Awahing ku ambek ngadĂ©ngĂ© aya nu leuwih gagah ti dirina, lat baĂ© poho yĂ©n manĂ©hna tĂ©h keur nyanghareupan kadaharan nu girinyih nyatana peucang. âHĂ©sĂ© nerangkeunana akal mah. Ayeuna mah hayu baĂ© urang buktikeun,â ceuk peucang. Peucang kaluar tina rungkun, dituturkeun ku ajag anu teu welĂ©h babaung. Barang tepi ka jalan satapak, paragi liliwatan jelema. Randeg peucang ngarandeg. âTah, di dieu jelema tĂ©h sok ngaliwatna. Ayeuna mah hayu urang nyumput di nu suni, urang intip ti kajauhan,â ceuk peucang deui. Peucang jeung ajag nyarumput, buni naker. âMana jelema tĂ©h! Aing geus teu sabar hayang nekuk . . .â ceuk ajag, kakara gĂ© sup asup kana panyumputan. Teu kungsi lila rentang-rentang katĂ©njo aya budak leutik leumpang, ngagandong tas, bajuna bodas-beureum, balik sakola jigana mah. âItu jelema tĂ©h? Ayeuna siah ku aing digabrug,â omong ajag bari tibuburanjat rĂ©k kaluar tina panyumputan. âHis! Lain, lain jelema Ă©ta mah!â jawab peucang. âGeuning ituh sukuna dua . . .â ceuk ajag. âLain . . . lain jelema! Ăta mah pijelemaeun. KĂ©, sabar . . . sakeudeung deui gĂ© ngurunyung.â Sabot budak leungit tina panĂ©njo peucang jeung ajag, rentangrentang tĂ©mbong aki-aki makĂ© iteuk. âItu meureun, nya?â ceuk ajag, awas naker. âĂta gĂ© lain deuih . . .â tĂ©mbal peucang, âTuh, geuning sukuna ogĂ© tilu. Lain jelema, lain!â âLamun kitu anjeun ngabohong!â tĂ©mpas ajag. âKĂ© . . . sabar lanan,â peucang angger leuleuy. Teu sawatara lila, ti kajauhan tĂ©mbong paninggaran, mawa bedil. âTuh, lamun itu enya jelema . . .â omong peucang, âPĂ©k kainyah geura pegat!â Teu loba omong, gajleng ajag kaluar tina panyumputan muru ka jalan. Ngajega bari babaung di tengah jalan. Barang nĂ©njo aya ajag babaung, paninggaran ngarandeg, rikat ngokangkeun bedilna. âAĂ©h, aĂ©h rĂ©k narajang siah . . .â ceuk paninggaran. Dorrr! Sora bedil minuhan leuweung. Bareng jeung beledagna bedil, ajag ngudupruk, getih ulaweran. Nguk . . . nguuuk . . .kusek! Harita kĂ©nĂ©h ajag paĂ©h. Lantaran jelema mah teu beukieun daging ajag, atuh diantep baĂ© ngajoprak di jalan. Sanggeus paninggaran indit, kurumuy peucang kaluar tina panyumputanana. Nyampeurkeun. âMatak ogĂ© ulah sombong, asa aing panggagahna . . .â ceuk peucang bari nokĂ©r bugang ajag ku sukuna. Geus kitu mah lĂ©os baĂ© indit. Sumber Buku Pamekar Diajar Bahasa Sunda kelas VII Dinas Pendidikan Provinsi Jawa Barat Terjemahan dongeng Sunda sasatoan âSerigala Menantang Manusiaâ Musim kemarau terbilang panjang, matahari juga terasa panas terik. Rerumputan tidak ada yang tumbuh, pada pirang perlahan mati. Di sebuah rumpun kancil berteduh seperti yang malas bergerak, sepertinya sudah tidak kuat karena dari pagi belum makan apapun. Tubuhnya kurus tinggal kulit dan tulang, jalannya sudah gontai. Ketika sedang memikirkan nasibnya, tidak ketahuan dari mana asalnya tiba-tiba datang seekor serigala menghampiri sambil mengaung. âTernyata ini makanan saya itu,â kata serigala, âAwas, kancil, kamu jangan berpikir lari. Ke mana pun pasti dikejarâŠâ tambahnya sambil tetap mengaung. Seekor kancil sangat terkejut, tapi cepat menutupi rasa kagetnya. âDuh⊠boro-boro bisa lari, berjalan juga sudah tidak kuat. Apalagi kamu kan makhluk yang sangat gagahâŠâ. Begitu senangnya serigala mendengar perkataan kancil seperti itu. âKalau dengan Si Belang?â kata serigala, maksudnya ingin membandingkan dengan harimau. âMeskipun disebutnya raja hutan⊠saya tetap berani pegang kamuâŠâ âMaksudnya?â âIya⊠kalau kamu bertarung dengan harimau, kamu yang akan menang,â jawab kancil. âKenapa? Kan sudah terkenal suka menerkan sapi⊠kerbauâŠâ âSapi dan kerbau diterkam, karena jelas tidak punya taring tak punya kuku⊠Sedangkan kamu? taring punya, gigi kuat-kuat, kuku tajam, tubuh kuat⊠sudah jelas larimu cepat. Sudah jelas kamu ditakdirkan punya tubuh bagus, tidak montok! Sedangkan Si Belang kan kamu juga tahu, malah tubuhnya saja besar tapi kerjanya cuma menguap dan tidur, meskipun punya taring jugaâŠâ Tidak tertahan gembiranya serigala mendengar perkataan kancil. Terus mengaung menunjukkan giginya yang kuat. Kemudian mengangkat dua kakinya ke depan, menunjukkan kesombongannya. âTapiâŠ.,â kata kancing, berhenti sejenak, âAda yang lebih kuat dari kamuâŠâ âHah?! Siapa? Binatang apa? segera sebutkan!â potong serigala, marah. âManusia,â jawab kancil, pelan. âTernyata manusiaâŠ. Seperti apa makhluk yang disebut manusia itu? Berapa kakinya? Apakah sama punya taring dan gigi kuat sepertiku?â âTidak⊠tidak punya taring⊠tidak punya kuku tajam, malah kakinya juga duaâŠâ âHahahahaâŠâ serigala tertawa enak, âKalau begitu sekali menerkam juga bertekuk. Apalagi kakinya cuma dua⊠alah apa kekuatannya,â kata serigala meledek. âMemang betul begitu, tapi manusia itu punya senjata yang lebih ampuh dari taring.â âApa? Apa senjatanya?â âAkal⊠manusia itu punya akal!â jawab kancil. âApa akal itu? Apakah lebih tajam dan kuat dari gigi dan kuku saya? Sekarang jangan banyak bicara⊠cepat pertemukan saya dengan yang namanya manusia,â kata serigala. Kelewat marah mendengar ada yang lebih gagah darinya, ia lupa sedang menghadapi makanan yang lezat yaitu kancil. âSusah menjelaskannya akal itu apa. Sekarang ayo kita buktikan,â kata kancil. Kancil keluar dari rumpun, diikuti oleh serigala yang tidak henti-hentinya mengaung. Ketika tiba ke jalan setapak, tempat berjalannya manusia. Kancil berhenti. âNah, di sini manusia suka lewatnya. Sekarang mari kita bersembunyi di tempat yang rimbun, kita intip dari kejauhan,â kata kancil. Kancil dan serigala bersembunyi, sangat tersembunyi. âMana manusia itu! Saya sudah tidak sabar ingin menerkamâŠâ kata serigala, baru juga masuk ke persembunyian. Tidak lama kemudian kelihatan ada anak kecil berjalan, menggendong tas, bajunya putih-merah, sepertinya pulang sekolah. âItu yang namanya manusia? Sekarang kamu saya terkam,â kata serigala sambil cepat-cepat mau keluar dari persembunyian. âHis! bukan, itu bukan manusia!â jawab kancil. âItu kan kakinya duaâŠ.â kata serigala. âBukan⊠bukan manusia! Itu cikal bakal manusia. Tunggu, sabar⊠sebentar lagi juga datang.â Sementara anak itu hilang dari penglihatan kancil dan serigala, dari kejauhan terlihat kakek-kakek memakai tongkat. âItu kali, ya? kata serigala, sangat jeli. âItu juga bukan lagiâŠâ jawab kancil, âTuh, kelihatan kakinya juga tiga. Bukan manusia, bukan!â âKalau begitu kamu berbohong!â jawab serigala. âTunggu⊠sabar dulu,â kancil tetap lembut. Tidak lama kemudian, dari kejauhan kelihatan pemburu, membawa senapan. âTuh, kalau itu betul manusiaâŠ.â kata kancil, âSilakan cegat!â Tidak banyak bicara, serigala loncat keluar dari persembunyian menghampiri jalan. Berdiri sambil mengaung di tengah jalan. Ketika melihat serigala mengaung, pemburu berhenti, cepat menodongkan senapannya. âEh, eh mau menyerang kamuâŠâ kata pemburu. Dorrr! suara senapan memenuhi hutan. Bersamaan dengan suara senapan, serigala terjatuh, darah bercucuran. NgukâŠnguuuk⊠seketika itu serigala mati. Karena manusia tidak suka makan daging serigala, ya dibiarkan saja tergelatak di jalan. Setelah pemburu pergi, kancil keluar dari persembunyiannya. Menghampiri. âMakanya jangan sombong, merasa diri paling gagahâŠâ kata kancil sambil menyentuh jasad serigala dengan kakinya. Setelah itu, kancil pun pergi. Pelajaran yang bisa dipetik dari dongeng âAjag Nangtang Jelemaâ Dongeng tadi mengandung cermin, sikap dan perbuatan serigala yang tidak boleh ditiru. Serigala digambarkan punya watak sombong, merasa paling gagah, dan ingin dipuji. Ia juga gegabah tidak punya pertimbangan matang sehingga dengan mudah bisa dikelabui oleh binatang yang sudah lemah tidak berdaya. Yang sombong dan tidak punya pertimbangan suatu saat akan celaka oleh tingkah lakunya sendiri. Baca juga Cerita Sangkuriang dan Legenda Gunung Tangkuban Parahu Demikianlah, semoga bermanfaat.
Bacajuga: 30+ Adat Istiadat Sunda Ciri Khas Rupa-Rupa Tradisi di Pilemburan. 3. Ruangan Samping Jolopong. Ruangan samping atau disebutnya " rohangan pipir imah" atau " pangkeng "pada bagian ruangan ini gunakan sebagai kamar atau ruang tempat tidur. 4. Ruangan Belakang Rumah Jolopong. 1 Dongeng "Sakadang kuya jeung sakadang monyet". 2. Dongeng "Sasakala tangkuban parahu". 3. Dongeng "Sasakala maung panjalu". Isi dongeng umumna ngandung atikan moral. Dogeng teh karya balarea, hartina tara kanyahoan saha anu ngarangna. Sumberna sacara lisan, dongeng di dongengkeun deui. Kumpulandongeng sunda sangat banyak sekali. Dongeng sunda singkat assalamualaikum wr wb terimakasih sudah berkunjung ke halaman blog ini. Dongeng Sunda Jeung Unsur Intrinsikna Kumpulan Tugas Sekolah Tak hanya bahasa sunda yang digunakan, tetapi undak usuk bahasa juga diterapkan. Dongeng legenda bahasa sunda. Contoh soalan bahasa melayu tahun 6. swDoj.